از شر انواع شوره سر خلاص شوید!
شوره سر شرایطی است که در آن سلولهای مرده پوست سر شما پوستهپوسته میشوند و اغلب روی شانهها و لباس شما فرود میآیند. در این مقاله شما را با انواع شوره سر آشنا خواهیم کرد و به روشهای درمان آن خواهیم پرداخت. بهطورمعمول، سلولهای پوست دارای یک چرخه حیات هستند که در آن در صورت نیاز تکثیر میشوند و سپس در پایان چرخه زندگی خود میمیرند و از بین میروند. هنگامیکه فرد دچار شوره میشود، چرخه سلولی پوست تسریع میشود، که باعث میشود سلولهای مرده بیشتری روی پوست سر جمع شده و پوستهپوسته شوند. این وضعیت میتواند شرمآور باشد و حتی ممکن است زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار دهد، بهویژه هنگامیکه باعث خارش شدید میشود یا زمانی که پوستهها شروع به نمایان شدن میکنند و پوشیدن لباسهای تیره را برای شما تقریباً غیرممکن میکند.
دلایل زیادی برای شوره سر وجود دارد. خشکی پوست، رعایت نکردن بهداشت، آلرژی، شرایط پزشکی خاص و… . اگر فکر میکردید علت شوره سر برای همه افراد مبتلابه آن یکسان است، در اشتباه هستید. اگرچه ممکن است پوستههای شوره شبیه به هم باشند، اما برای رفع آنها باید با انواع شوره سر آشنا شوید.
انواع شوره سر و روشهای درمان آن را بشناسید
انواع شوره سر وجود دارد که هرکدام علت خاصی دارند. برخی از انواع را میتوان بهراحتی با تغییر در روتین مراقبت از مو یا درمانهای خانگی شوره سر درمان کرد. انواع دیگر شوره سر ممکن است به داروهای تجویزی نیاز داشته باشند.
-
شوره سر خشک
شوره سر خشک از رایجترین انواع شوره سر است. اغلب در ماههای زمستان اتفاق میافتد زیرا هوای سرد در تضاد با گرمایش داخلی بدن شما میتواند پوست شما حتی پوست سرتان را خشک کند. افرادی که موهای مجعد دارند ممکن است پوست سرشان خشکتر از سایر موها باشد. استفاده از شامپوهای سولفاته که مقدار زیادی کف ایجاد میکنند نیز میتواند باعث ایجاد و تشدید شوره سر خشک پوست شود. شستن مکرر موها با آب داغ هم میتواند منجر به شوره سر خشک شود.
- برای جلوگیری از شوره سر خشک، از شامپوی مرطوبکننده استفاده کنید. داروهای خانگی مانند ماساژ پوست سر نارگیل ممکن است به رفع خارش کمک کرده و از خشک شدن پوست سر جلوگیری کند.
-
شوره سر چرب یا سبوم
گاهی بدن شما چربی اضافی (روغن طبیعی تولیدشده توسط غدد چربی) را بیشازاندازه تولید میکند که منجر به یکی از انواع شوره سر میشود. سبوم در مقادیر معمولی میتواند به رطوبت مو و پوست شما کمک کرده و از خشک شدن آنها جلوگیری کند. همچنین ممکن است به تأخیر انداختن برخی علائم پیری کمک کند.
بااینحال، تولید بیشازحد این سبوم که ممکن است به دلیل بلوغ، بارداری، استرس یا شامپو زدن نامنظم رخ دهد، میتواند مشکلاتی را ایجاد کند. هنگامیکه چربی اضافی با خاک و سلولهای مرده پوست مخلوط میشود، شوره سر چرب ایجاد میکند.
پوستههای شوره سر چرب بزرگتر از شوره سر خشک هستند. ممکن است پوستهها زردتر از سفید به نظر برسند و همچنین چربتر به نظر برسند. درماتیت سبورئیک شکل شدیدتری از شوره سر چرب است.
- شستن مرتب کف سر با شامپو معمولی و استفاده از شامپوی شوره سر با سالیسیلیک اسید ممکن است به کنترل شوره سر چرب کمک کند.
-
شوره سر قارچی
یک نوع قارچ معمولی به نام مالاسزیا بر روی پوست هر انسان زندهای یافت میشود. خوشبختانه این قارچ برخلاف اسمش تا زمانی که بیشازحد رشد نکند، نهتنها آسیبزا نیست بلکه حافظ سلامت موهایتان است. این مخمر بخشی از فلور طبیعی پوست است (میکروارگانیسمهایی که بهطور طبیعی روی پوست زندگی میکنند) که به کنترل میکروارگانیسمها مانند قارچ کمک میکند و از عفونت جلوگیری میکند.
بااینحال، هنگامیکه چربی اضافی در کف سر وجود دارد، مالاسزیا تکثیر میشود زیرا در سبوم رشد میکند و اینجاست که باید هر طور شده از دست آن نجات پیدا کنید! زیرا بسیار مسری است. میتواند زمانی گسترش یابد که افراد شانه، حوله یا کلاه خود را با فرد مبتلابه عفونت به اشتراک بگذارند. مالاسزیا اسید اولئیک تولید میکند که گردش سلولهای پوست را افزایش میدهد. همین موضوع باعث ایجاد انواع شوره سر قارچی میشود.
- استفاده از شامپویی حاوی مواد مهارکننده مالاسزیا، مانند پیریتیون روی، ممکن است به درمان شوره سر مربوط به قارچ کمک کند. بر اساس یک مطالعه معتبر در سال 2018، این نوع شامپو همچنین ممکن است به جلوگیری یا درمان سایر بیماریهای پوست سر مانند درماتیت سبورئیک، پسوریازیس و اگزما کمک کند.
- استفاده از روغن رقیقشده درخت چای یا شامپوی حاوی روغن درخت چای نیز ممکن است به کاهش شوره سر مربوط به قارچ کمک کند.
-
شوره سر ناشی از درماتیت سبورئیک
درماتیت سبورئیک یک بیماری التهابی مزمن پوستی است که میتواند در قسمتهایی از بدن شما با غلظت بیشتر غدد چربی ایجاد شود. این شامل پوست سر، گردن، نواحی پشت گوش، صورت و ابرو است.
مطالعات نشان میدهد که معمولاً ناشی از واکنش التهابی به مخمر است که بهطور طبیعی در سطح پوست شما یافت میشود. استرس و تغییرات هورمونی میتواند باعث درماتیت سبورئیک شود. در این حالت پوستههای شوره سر بزرگ، سفید یا مایل به زرد، لکههای پوستهپوسته، چربی، قرمزی و تحریک را احساس خواهید کرد.
- یکی از مؤثرترین روشهای درمان شوره سر ناشی از درماتیت سبورئیک، استفاده از شامپویی حاوی روی پیریتیون است.
-
شوره سر ناشی از اگزما
این نوع از انواع شوره سر بهعنوان درماتیت آتوپیک شناخته میشود، اگزما با لکههایی از پوستهپوسته شدن، خارش پوست و گاهی بثورات قرمز مشخص میشود.
هنگامیکه روی پوست سر ظاهر میشود، این وضعیت التهابی میتواند باعث ایجاد پوستههایی شود که معمولاً بزرگتر از پوستههای شوره سر خشک هستند. همچنین ممکن است متوجه قرمز شدن پوست تحریکشده در پوست سر خود شوید.
- استفاده از شامپو ملایم و مرطوبکننده ممکن است کمککننده باشد، اگرچه ممکن است به درمان موضعی قویتری که توسط پزشک تجویزشده نیاز داشته باشید.
-
شوره سر ناشی از پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که در آن سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به بافتهای سالم پوست میکند. این منجر به تولید سریع سلولهای جدید پوست قبل از پوستهپوسته شدن پوست مرده قدیمی میشود. نتیجه آن تشکیل تکههای ضخیم پوستهپوسته به رنگ نقرهای بر روی پوست سر، گردن، زانو و پشت به همراه قرمزی و خارش خفیف است.
- کورتیکواستروئیدها گاهی اوقات میتوانند شیوع پسوریازیس را کاهش دهند. شامپوی حاوی سالیسیلیک اسید یا پیریتیون روی نیز ممکن است به کاهش علائم پسوریازیس پوست سر کمک کند.
-
شوره سر ناشی از تجمع محصول
استفاده بیشازحد از محصولات حالتدهنده میتواند باعث تجمع انواع شوره سر روی موهای شما شود. این محصولات شامل نرمکنندههای مرطوبکننده، ژل، سرم، پماد، موس یا اسپری مو میباشد. این تجمع میتواند با خاک و سلولهای مرده پوست ترکیبشده و شوره ایجاد کند. همچنین میتواند منجر به ریزش مو شود.
شوره سر میتواند بخشی از زندگی همه افراد باشد. حتی ممکن است شخص در یک شرکت احساس خجالت کند. اما لازم نیست اینطور باشد. انواع شوره سر را میتوان بهراحتی با کمک چند محصول و سایر روشهای طبیعی درمان کرد.
۵ روش درمان خانگی انواع شوره سر
انواع مختلفی از داروهای خانگی برای درمان انواع شوره سر وجود دارد. البته بسیاری از آنها فاقد شواهد کافی از تحقیقات بالینی هستند که به آنها اعتبار دهد. بااینحال هنوز هم روش مادربزرگها در درمان انواع شوره سر مؤثر است:
- دانههای شنبلیله: ۲ قاشق غذاخوری دانه شنبلیله را یکشب خیس کرده و بهصورت خمیر درآورید. این خمیر را روی سرخود بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند. آن را با صابون و آب بشویید.
- روغنزیتون: پوست سرخود را به مدت ۱۰ دقیقه با روغنزیتون ماساژ دهید و بگذارید یکشب بماند. صبح روز بعد آن را با آب و شامپوی ملایم بشویید.
- سرکه سیب: ۲ فنجان سرکه سیب را در ۲ فنجان آب مخلوط کرده و بعد از شستن موها با شامپو روی سرخود بریزید. قبل از شستن آن با آب چند دقیقه آن را ماساژ دهید.
- جوششیرین: ۳ قاشق غذاخوری جوششیرین و 3 قاشق غذاخوری آبلیمو را در یککاسه سرکه سیب مخلوطکنید. این خمیر را روی سرخود بمالید و بگذارید ۱۰ دقیقه بماند. آن را با آب بشویید.
- روغن درخت چای: چند قطره روغن درخت چای را به روغن نارگیل اضافه کنید و آن را روی پوست سر و موهای خود ماساژ دهید. میتوانید قبل از شستن با شامپوی گیاهی آن را یکشب بگذارید.
برای درمان شوره سر نیازی بهصرف هزینه زیادی ندارید. ایجاد چند تغییر ساده در روال مراقبت از مو و رعایت برخی از داروهای خانگی میتواند به جلوگیری از این بیماری کمک کند.
شامپو ضد انواع شوره سر
درحالیکه هیچ درمانی برای شوره سر وجود ندارد، برخی از شامپوهای دارویی وجود دارند که میتوانند علائم را کنترل کنند. درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، مانند علت زمینهای ایجاد شوره سر و شدت آن.
شوره سر خفیف تا متوسط شامل پوستهپوسته شدن پوست سر، قرمزی خفیف و خارش میشود. شامپو OTC شوره معمولاً تنها چیزی است که برای جلوگیری از شعلهور شدن و مدیریت علائم موردنیاز است.
برای شوره سر شدید، بهویژه هنگامیکه به شامپوهای شوره سر دارویی OTC پاسخ نمیدهد، باید با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی مشورت شود. درمان رایج شوره سر شامل شامپو OTC (برای شوره سر خفیف تا متوسط) است. که حاوی مواد فعال سلنیوم سولفید، روی پیریتیون (ZPT) یا قطران زغالسنگ است.
گزینههای شامپو دارویی برای از بین بردن شوره سر عبارتاند از:
شامپو سلنیوم سولفید: این ماده میزان مرگ سلولهای پوست را کند میکند. بنابراین تعداد سلولهای مرده پوست تجمع یافته و پوستهپوسته میشود را کاهش میدهد. همچنین ممکن است به درمان شوره سر قارچی کمک کند.
شامپو بر پایه زغال: شامپوی دارویی ساختهشده از قیر زغالسنگ است. این شامپو میزان مرگ سلولهای پوست را کاهش داده و از وجود پوستههای پوستی حاصله جلوگیری میکند.
شامپو پیریتیون روی: مطالعات نشان داده است که این شامپو تولید سبوم را عادی میکند و مخمر را به میزان قابلتوجهی کاهش میدهد. این نوع شامپوها ممکن است به شوره سر چرب و همچنین شوره سر قارچی در افرادی که موهای چرب دارند کمک کند.
شامپو سالیسیلیک اسید: این ماده باعث از بین بردن پوستههای پوستی ناشی از شوره میشود. ازآنجاکه باعث خشکی نیز میشود، استفاده از این شامپو میتواند منجر به پوستهپوسته شدن بیشتر شود. این نوع شامپو میتواند برای کسانی که شوره سر مربوط به سبوم دارند مفید باشد.
شامپو ضد قارچ: شامپوهای دارویی حاوی کتوکونازول (Nizoral) برای کنترل قارچ مالاسزیا است که میتواند علائم درازمدت انواع شوره سر را ایجاد کند. شامپو ضد قارچی بدون نسخه در دسترس است، اما غلظتهای قویتر با نسخه در دسترس است.
چه زمانی باید برای درمان انواع شوره سر به پزشک مراجعه کرد؟
در بیشتر شرایط، مشورت با پزشک در مورد انواع شوره سر ضروری نیست. معمولاً میتوان آن را با شامپوی دارویی بدون نسخه (OTC) درمان کرد. در برخی موارد، شوره سر به درمانهای بدون نسخه پاسخ نمیدهد. در موارد زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- شوره سر پس از چند هفته استفاده از شامپوهای دارویی بدون نسخه بهبود نمییابد.
- پوست بسیار قرمز و متورم میشود یا شروع به تخلیه مایع یا چرک میکند.
- علائم بدتر میشوند و به سایر نقاط بدن، بهویژه در مناطقی که مو ندارند، گسترش مییابد.
- متوجه ریزش مو میشوید.
اگر روشهای متداول از بین بردن انواع شوره سر، مشکلتان را رفع نکرد هرگز این موضوع را پشت گوش نیندازید و به پزشک متخصص مراجعه کنید. زیرا ممکن است شوره سر شما ناشی از بیماریهای حاد پوستی باشد. اگر میخواهید علت پوسته سر را بدانید، مقاله زیر را در مجله زیبایی و سلامتی بیوتایل بخوانید: